درمان وسواس فکری و عملی یا OCD

تشخیص وسواس فکری و عملی

اقداماتی که برای کمک به تشخیص اختلال وسواس فکری و عملی کمک می کند ممکن است شامل موارد زیر باشد:

ارزیابی روانشناختی. این شامل بحث درباره افکار، احساسات، علائم و الگوهای رفتاری شما می شود تا مشخص شود آیا وسواس فکری و عملی دارید که با کیفیت زندگی شما تداخل دارد یا خیر.

چالش های تشخیصی
گاهی اوقات تشخیص OCD دشوار است زیرا علائم می تواند شبیه علائم اختلال شخصیت وسواسی-اجباری، اختلالات اضطرابی، افسردگی، اسکیزوفرنی یا سایر اختلالات سلامت روان باشد. و ممکن است هم OCD و هم یک اختلال سلامت روان دیگر داشته باشید. با درمانگر خود مشورت کنید تا بتوانید تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.

رفتار
اختلال وسواس فکری و عملی ممکن است منجر به درمان نشود، اما می تواند به کنترل علائم کمک کند تا بر زندگی روزمره شما حکومت نکنند. بسته به شدت OCD، برخی از افراد ممکن است به درمان طولانی مدت، مداوم یا شدیدتری نیاز داشته باشند.

دو درمان اصلی برای وسواس فکری و عملی، روان درمانی و دارو هستند. اغلب، درمان با ترکیبی از این موارد مؤثرتر است.

روان درمانی

درمان شناختی رفتاری (CBT)، نوعی روان درمانی، برای بسیاری از افراد مبتلا به OCD موثر است. قرار گرفتن در معرض و پیشگیری از پاسخ (ERP)، یکی از اجزای درمان CBT، شامل قرار گرفتن تدریجی شما در معرض یک شی یا وسواس ترسناک، مانند کثیفی، و یادگیری راه‌هایی برای مقاومت در برابر میل به انجام تشریفات اجباری است. ERP نیازمند تلاش و تمرین است، اما زمانی که یاد بگیرید وسواس ها و اجبارهای خود را مدیریت کنید، ممکن است از کیفیت زندگی بهتری لذت ببرید.

داروها

برخی از داروهای روانپزشکی می توانند به کنترل وسواس و اجبار OCD کمک کنند. معمولاً ابتدا داروهای ضد افسردگی امتحان می شوند.

داروهای اصلی تجویز شده نوعی ضد افسردگی به نام مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) هستند. SSRI می تواند با افزایش سطح یک ماده شیمیایی به نام سروتونین در مغز به بهبود علائم OCD کمک کند.

ممکن است لازم باشد تا 12 هفته قبل از اینکه متوجه فوایدی شوید، SSRI مصرف کنید.

اکثر افراد حداقل به مدت یک سال نیاز به درمان دارند. اگر پس از این مدت علائم دردسرساز کمی داشتید یا هیچ علائمی نداشتید، ممکن است بتوانید آن را متوقف کنید، اگرچه برخی از افراد نیاز به مصرف SSRI برای چندین سال دارند.

بدون مشورت با پزشک خود، مصرف SSRI را قطع نکنید زیرا قطع ناگهانی آن می تواند عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد کند. درمان به تدریج متوقف خواهد شد تا احتمال بروز عوارض جانبی کاهش یابد. در صورت بازگشت علائم ممکن است نیاز باشد دوز شما دوباره افزایش یابد.

داروهای ضد افسردگی تایید شده توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای درمان وسواس فکری و عملی عبارتند از:

کلومیپرامین (Anafranil) برای بزرگسالان و کودکان 10 سال و بالاتر
فلوکستین (پروزاک) برای بزرگسالان و کودکان 7 سال و بالاتر
فلووکسامین برای بزرگسالان و کودکان 8 سال و بالاتر
پاروکستین (Paxil، Pexeva) فقط برای بزرگسالان
سرترالین (Zoloft) برای بزرگسالان و کودکان 6 سال به بالا
با این حال، پزشک شما ممکن است داروهای ضد افسردگی و داروهای روانپزشکی دیگر را تجویز کند.

داروها: چه مواردی را باید در نظر گرفت

در اینجا مواردی وجود دارد که باید با پزشک خود در مورد داروهای OCD صحبت کنید:

انتخاب یک دارو. به طور کلی، هدف کنترل موثر علائم در کمترین دوز ممکن است. پزشک شما ممکن است بیش از یک دارو را برای مدیریت موثر علائم شما توصیه کند. ممکن است هفته ها تا ماه ها پس از شروع مصرف دارو طول بکشد تا متوجه بهبود علائم شوید.
اثرات جانبی. همه داروهای روانپزشکی دارای عوارض جانبی هستند. در مورد عوارض جانبی احتمالی و هرگونه نظارت بر سلامت مورد نیاز هنگام مصرف داروهای روانپزشکی با پزشک خود صحبت کنید. و در صورت تجربه عوارض جانبی نگران کننده به پزشک خود اطلاع دهید.
در برخی موارد، کودکان، نوجوانان و جوانان زیر 25 سال ممکن است در هنگام مصرف داروهای ضد افسردگی، به ویژه در چند هفته اول پس از شروع یا زمانی که دوز آن تغییر می کند، افکار یا رفتار خودکشی افزایش یابد.

اگر افکار خودکشی رخ داد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. به خاطر داشته باشید که داروهای ضد افسردگی با بهبود خلق و خوی احتمال بیشتری دارد که خطر خودکشی را در دراز مدت کاهش دهند.
تعامل با سایر مواد. هنگام مصرف داروی ضد افسردگی، سایر داروهای تجویزی یا بدون نسخه، گیاهان دارویی یا سایر مکمل هایی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از داروهای ضد افسردگی وقتی با برخی داروها یا مکمل‌های گیاهی ترکیب می‌شوند، می‌توانند اثربخشی برخی دیگر از داروها را کاهش دهند و واکنش‌های خطرناکی ایجاد کنند.
قطع داروهای ضد افسردگی داروهای ضد افسردگی اعتیادآور در نظر گرفته نمی شوند، اما گاهی اوقات وابستگی فیزیکی (که با اعتیاد متفاوت است) ممکن است رخ دهد. بنابراین توقف ناگهانی درمان یا از دست دادن چندین دوز می تواند باعث علائمی شبیه به ترک شود که گاهی به آن سندرم قطع می گویند. بدون مشورت با پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید، حتی اگر احساس بهتری دارید – ممکن است علائم OCD عود کنید. برای کاهش تدریجی و ایمن دوز خود با پزشک خود همکاری کنید.
در مورد خطرات و مزایای استفاده از داروهای خاص با پزشک خود صحبت کنید.

اثرات جانبی

عوارض جانبی احتمالی SSRI ها عبارتند از:

احساس آشفتگی، لرزش یا اضطراب
احساس یا بیمار بودن
اسهال یا یبوست
سرگیجه
مشکلات خواب (بی خوابی)
سردرد
تغییر در زندگی جنسی شما
همچنین احتمال کمی وجود دارد که SSRI ها باعث ایجاد افکار خودکشی یا آسیب رساندن به خود شوند. اگر این اتفاق افتاد، با یک پزشک عمومی تماس بگیرید یا به نزدیکترین تصادف و اورژانس خود (A&E) بروید.

اکثر عوارض جانبی پس از چند هفته با عادت کردن بدن به دارو بهبود می یابند، اگرچه برخی از آنها ممکن است ادامه داشته باشند.

بارداری
SSRI ها معمولا در دوران بارداری، به ویژه در طول 3 ماه اول (سه ماهه اول) توصیه نمی شوند. این به این دلیل است که ممکن است خطری برای کودک شما وجود داشته باشد.

اگر باردار هستید یا در حین مصرف SSRI باردار شده اید، با پزشک عمومی خود صحبت کنید. آنها به شما کمک می کنند تا خطرات و فواید آن را بسنجید تا بتوانید بهترین درمان را برای خود و کودکتان انتخاب کنید.

درمان دیگر

گاهی اوقات، روان درمانی و داروها به اندازه کافی برای کنترل علائم OCD موثر نیستند. در موارد مقاوم به درمان، گزینه های دیگری ممکن است ارائه شود:

برنامه های درمانی فشرده سرپایی و اقامتی. برنامه‌های درمانی جامعی که بر اصول درمانی ERP تأکید می‌کنند ممکن است برای افراد مبتلا به OCD که به دلیل شدت علائم با توانایی عملکرد خود مشکل دارند، مفید باشد. این برنامه ها معمولا چند هفته طول می کشد.
تحریک عمیق مغز (DBS). DBS توسط FDA برای درمان وسواس فکری و عملی در بزرگسالان 18 سال و بالاتر که به رویکردهای درمانی سنتی پاسخ نمی دهند تأیید شده است. DBS شامل کاشت الکترودها در نواحی خاصی از مغز شما است. این الکترودها تکانه های الکتریکی تولید می کنند که ممکن است به تنظیم تکانه های غیر طبیعی کمک کند.
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS). FDA یک دستگاه خاص (BrainsWay Deep Transcranial Magnetic Stimulation) را برای درمان فکری و عملی در بزرگسالان 22 تا 68 سال، زمانی که رویکردهای درمانی سنتی مؤثر نبوده اند، تأیید کرده است. TMS یک روش غیر تهاجمی است که از میدان های مغناطیسی برای تحریک سلول های عصبی در مغز برای بهبود علائم OCD استفاده می کند. در طول جلسه TMS، یک سیم پیچ الکترومغناطیسی روی پوست سر شما نزدیک پیشانی شما قرار می گیرد. مغناطیس الکتریکی یک پالس مغناطیسی ایجاد می کند که سلول های عصبی را در مغز شما تحریک می کند.
اگر یکی از این روش ها را در نظر می گیرید، با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که تمام مزایا و معایب و خطرات احتمالی سلامتی DBS و TMS را درک می کنید.

شیوه زندگی و درمان های خانگی

اختلال وسواس فکری یک بیماری مزمن است، به این معنی که ممکن است همیشه بخشی از زندگی شما باشد. در حالی که  درمان وسواس فکری و عملی توسط یک متخصص را تضمین می کند، می توانید برخی از کارها را برای خود انجام دهید تا بر اساس برنامه درمانی خود ایجاد کنید:

آنچه را که یاد می گیرید تمرین کنید. برای شناسایی تکنیک‌ها و مهارت‌هایی که به مدیریت علائم کمک می‌کنند، با متخصص سلامت روان خود کار کنید و اینها را به طور منظم تمرین کنید.
داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید. حتی اگر احساس خوبی دارید، در برابر هر وسوسه ای برای حذف داروهای خود مقاومت کنید. اگر متوقف شوید، علائم OCD احتمالاً عود می کند.
به علائم هشدار دهنده توجه کنید. شما و پزشکتان ممکن است مشکلاتی را شناسایی کرده باشید که می تواند علائم OCD شما را تحریک کند. برنامه ریزی کنید تا بدانید در صورت بازگشت علائم چه باید بکنید. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در علائم یا احساس خود با پزشک یا درمانگر خود تماس بگیرید.
قبل از مصرف سایر داروها ابتدا بررسی کنید. قبل از مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک دیگر یا قبل از مصرف داروهای بدون نسخه، ویتامین ها، داروهای گیاهی یا سایر مکمل ها، با دکتری که شما را برای وسواس فکری و عملی درمان می کند، تماس بگیرید تا از تداخلات احتمالی جلوگیری کنید.

مقابله و حمایت

مقابله با اختلال وسواس فکری می تواند چالش برانگیز باشد. داروها می توانند عوارض جانبی ناخواسته ای داشته باشند و ممکن است از ابتلا به بیماری که نیاز به درمان طولانی مدت دارد احساس خجالت یا عصبانیت کنید. در اینجا چند راه برای کمک به مقابله با OCD وجود دارد:

با OCD آشنا شوید. یادگیری در مورد وضعیت شما می تواند به شما قدرت دهد و انگیزه دهد که به برنامه درمانی خود پایبند باشید.
روی اهداف خود متمرکز بمانید. اهداف بهبودی خود را در ذهن داشته باشید و به یاد داشته باشید که بهبودی از OCD یک فرآیند مداوم است.
تماس با دیگرانی که با چالش های مشابه روبرو هستند می تواند از شما حمایت کند و به شما کمک کند تا با چالش ها کنار بیایید.
خروجی های سالم پیدا کنید. راه های سالمی را برای هدایت انرژی خود، مانند سرگرمی ها و فعالیت های تفریحی، کاوش کنید. به طور منظم ورزش کنید، رژیم غذایی سالم داشته باشید و خواب کافی داشته باشید.
آرامش و مدیریت استرس را یاد بگیرید. علاوه بر درمان حرفه ای، تکنیک های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، تجسم، آرامش عضلانی، ماساژ، تنفس عمیق، یوگا یا تای چی ممکن است به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
به فعالیت های منظم خود پایبند باشید. سعی کنید از فعالیت های معنادار اجتناب نکنید. طبق معمول به محل کار یا مدرسه بروید. وقت خود را با خانواده و دوستان بگذرانید. اجازه ندهید OCD در مسیر زندگی شما قرار بگیرد.

آنچه شما می توانید انجام دهید

برای آماده شدن برای قرار ملاقات، به نیازها و اهداف خود برای درمان فکر کنید. فهرستی از موارد زیر تهیه کنید:

هر گونه علائمی که متوجه شده اید، از جمله انواع وسواس ها و اجبارهایی که تجربه کرده اید و چیزهایی که ممکن است به دلیل پریشانی خود از آنها اجتناب کنید.
اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله هرگونه استرس عمده، تغییرات اخیر زندگی و اعضای خانواده با علائم مشابه
تمام داروها، ویتامین ها، داروهای گیاهی یا سایر مکمل ها، و همچنین مقدار مصرف

سوالاتی که باید از پزشک یا درمانگر خود بپرسید

• به نظر شما من OCD دارم؟
• چگونه وسواس فکری و  عملی را درمان می کنید؟
• چگونه درمان می تواند به من کمک کند؟
• آیا داروهایی وجود دارد که ممکن است کمک کند؟
• آیا قرار گرفتن در معرض و درمان پیشگیری از پاسخ کمک خواهد کرد؟
• آیا بروشور یا مواد چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم داشته باشم؟
• در حین قرار ملاقات خود از پرسیدن هرگونه سوال دیگری دریغ نکنید.

از پزشک خود چه انتظاری دارید

پزشک شما احتمالاً تعدادی سؤال از شما می پرسد، مانند:

1. آیا با وجود تلاش شما برای نادیده گرفتن آنها، افکار خاصی بارها و بارها در ذهن شما می گذرد؟
2. آیا باید چیزها را به روش خاصی مرتب کنید؟
3. آیا باید دستان خود را بشویید، چیزها را بشمارید یا چیزها را بارها و بارها چک کنید؟
4. علائم شما از چه زمانی شروع شد؟
5. آیا علائم مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
6. به نظر می رسد چه چیزی علائم را بهبود می بخشد؟
7. به نظر می رسد چه چیزی علائم را بدتر می کند؟
8. علائم چگونه بر زندگی روزمره شما تأثیر می گذارد؟ آیا به دلیل علائم خود از چیزی اجتناب می کنید؟
9. در یک روز معمولی، چقدر برای افکار وسواسی و رفتارهای اجباری وقت می گذارید؟
10. آیا یکی از بستگان شما اختلال روانی داشته است؟
11. آیا ضربه روحی یا استرس شدیدی را تجربه کرده اید؟
    پزشک یا متخصص سلامت روان شما بر اساس پاسخ ها، علائم و نیازهای شما سؤالات بیشتری می پرسد. آماده سازی و پیش بینی سوالها به شما کمک می کند تا از زمان مشاوره خود نهایت استفاده را ببرید.

درمان ممکن است کار سختی باشد، اما بسیاری از مردم متوجه می شوند که وقتی با وسواس های خود مواجه می شوند، در نهایت اضطراب بهبود می یابد یا از بین می رود.

افراد مبتلا به OCD نسبتاً خفیف معمولاً به حدود 8 تا 20 جلسه درمان با درمانگر نیاز دارند و تمرینات بین جلسات در خانه انجام می شود. اگر OCD شدیدتر دارید، ممکن است به یک دوره درمانی طولانی تری نیاز داشته باشید.